अठरा दिवसांचा बादशाह

खाली दिलेलं पेंटींग हे मुघलांच्या उत्तरकाळात तयार करण्यात आलेल सर्वात महागडं पेंटींग. हे चित्र पूर्णपणे सोन्याने तयार केलेलं आहे. चित्राच्या मध्यभागी असलेलं सिंहासन सोन्याचे, त्यावर पाचू, माणिके लावलेले.. … Read More अठरा दिवसांचा बादशाह

मंदिरांविषयी

मंदिरांविषयी प्रचंड गैरसमज समाजात पसरलेले आहेत. विशेषतः प्रत्येक मंदिर एकतर पांडवांनी बांधले.. किंवा हेमाडपंथी असते. लोककथांमध्ये छुपे अर्थ असतात. त्या त्या स्थानिक पातळीवर या कथांच्या आधारे बरीच मिथके उजेडात येण्यास मदतसुद्धा होते. क्षेत्रमाहात्म्य-स्थानमाहात्म्य बऱ्याच वेळी महत्वाची पण विस्मृतीत गेलेली माहिती देतात… Read More मंदिरांविषयी

बिचित्रचे चित्र

उत्तर मध्ययुगीन काळामध्ये भारताच्या वेगवेगळ्या भागात अनेक चित्रशैली उदयास आल्या. त्यामध्ये मुघलांची शैली, गोवळकोंडा शैली, मराठा शैली यांनी प्रामुख्याने लोकप्रियता मिळवली. उत्तर भारतात तर शेकडो चित्रकार अकबर, जहांगीर, शाहजहान वगैरे बादशाहांच्या दरबारात कार्यरत होते. त्यांची नावे आणि त्यांनी काढलेली वैशिष्टयपूर्ण चित्रे यांची यादी करायची म्हणलं, तरी लांबलचक काम होईल. अकबराच्या दरबारातील सय्यद अली आणि अबू… Read More बिचित्रचे चित्र

राष्ट्रकूट

भारताचा सुवर्णकाळ समजलं जाणारं ‘गुप्त साम्राज्य’ अत्यंत सुबक मूर्ति घडवण्यासाठी कारणीभूत ठरलं.. गुप्तांमुळे आयुध पुरुषांना मूर्तिशास्त्रात वेगळे महत्व आणि उंची प्राप्त झाली. उत्तर भारतात गुप्तांचे राज्य होते, त्यावेळेस महाराष्ट्रात विशेषतः विदर्भात वाकाटक राजघराणे आपले वर्चस्व प्रस्थापित करत होते. विष्णूपूजक गुप्तांनी आपली मुलगी वाकाटकांच्या घरात दिली. ‘महाभैरव’ भक्त असलेलं शिवपूजक घराणं वाकाटक.. शैव-वैष्णव संप्रदायाचा मिलाफ झाला… Read More राष्ट्रकूट

‘दास्तान-ए-फील’

जवळ-जवळ सर्वच मध्ययुगीन राजसत्तांचा ‘हत्ती’ हा आवडता प्राणी होता. मराठा, विजापुर, मुघल, गोळकोंडा यांच्या चित्रांमधून आपल्याला हत्तींच्या चित्रांना विशेष स्थान दिल्याचे आढळून येते.… Read More ‘दास्तान-ए-फील’